Problem pomijania śniadania w codziennym jadłospisie oraz braku przywiązywania uwagi do jakości i ilości drugiego śniadania jest problemem powszechnym wśród młodych ludzi. Niepokoją nas nawyki żywieniowe młodzieży, które obserwujemy na co dzień. Mamy świadomość tego, jak bardzo wpływają one na ich samopoczucie oraz rozwój intelektualny i fizyczny. Dlatego też nieustannie podejmujemy próby kształtowania właściwych postaw prozdrowotnych uczniów wierząc, że kropla drąży skałę…
Uczniowie klasy I TŻp podczas zajęć praktycznych skomponowali własne lunchboxy wypełnione wartościowymi potrawami, które można zabrać do szkoły. Wykonali je według własnych, ciekawych pomysłów. Były m. in.: wrapy, sałatki, owsiane babeczki, świeże warzywa i owoce, koktajle, rożki z francuskiego cista.
Zachęcamy do codziennego dbania o jakość spożywanych posiłków, szczególnie śniadania i drugiego śniadania oraz do lektury poniższej informacji opublikowanej przez ekspertów z Instytutu Żywności i Żywienia.
„Śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi” – wielu z nas słyszało kiedyś to stare chińskie powiedzenie, które podkreśla ogromną rolę śniadania dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. A co o tym posiłku mówi współczesna nauka o żywieniu? Według fachowej definicji, śniadanie to porcja żywności spożyta rano, która ma dostarczyć organizmowi 20–25 proc. potrzebnej mu na dany dzień energii, a także wielu ważnych dla zachowania zdrowia składników odżywczych (drugie śniadanie powinno dostarczyć kolejne 10 proc. energii). Dlaczego eksperci zajmujący się żywieniem człowieka podkreślają, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia? Czy tylko dlatego, że dostarcza nam „paliwa” na rozruch po nocnej przerwie?
– Lista korzyści wynikających z codziennego spożywania dobrej jakości śniadania jest bardzo długa. Przede wszystkim wspiera ono harmonijny rozwój intelektualny i fizyczny dzieci i młodzieży. Zmniejsza też ryzyko rozwoju otyłości. Warto pamiętać o tym, że pierwsze i drugie śniadanie, dostarczając organizmowi potrzebnej energii i składników odżywczych, wpływają m.in. na lepszą koncentrację, zapamiętywanie i zdolność uczenia się, a w efekcie na lepsze wyniki w nauce i pracy – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ).
Osoby które pomijają śniadanie narażone są na częstsze bóle głowy, złe samopoczucie i rozdrażnienie, co może się przekładać nie tylko na gorsze wyniki w nauce i pracy, ale również na częstsze konflikty w relacjach z innymi. Osłabienie koncentracji i gorszy nastrój powiązane są ze spadkiem poziomu glukozy we krwi, który wpływa na zmniejszenie ogólnej wydolności fizycznej i umysłowej. Przypadłości te mogą występować także w innych porach dnia w związku ze zbyt długimi przerwami pomiędzy posiłkami. Dlatego tak ważne jest spożywanie 4–5 posiłków w ciągu dnia, w tym przede wszystkim śniadania.
– Aby śniadanie można było uznać za pełnowartościowe, musi ono spełniać konkretne kryteria. Do najważniejszych wyznaczników wysokiej jakości śniadań należy znacząca zawartość takich składników, jak: zboża, owoce i warzywa, produkty mleczne, tłuszcze bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz wapń (w ilości 200–300 mg). Dobre śniadanie nie powinno też zawierać zbyt dużo cukrów prostych (mono- i disacharydów) oraz nasyconych kwasów tłuszczowych. To jednak nie wszystko. Wysokiej jakości śniadanie powinno być pozbawione żywności bogatej w tzw. izomery trans kwasów tłuszczowych – mówi prof. Mirosław Jarosz.
Choć nauka dostarcza mocnych argumentów za regularnym spożywaniem śniadań, to w praktyce nie jest niestety z tym zbyt dobrze.
– Na podstawie różnych badań i dostępnych nam danych naukowych szacujemy, że średnio od 10 do nawet 40 proc. dorosłych Polaków nie je codziennie pierwszego śniadania. Im młodszy wiek, tym odsetek osób opuszczających pierwsze śniadanie jest wyższy. Jeśli zaś chodzi o młodzież szkolną, to pierwszego śniadania (przed wyjściem z domu do szkoły) nie zjada codziennie aż 27 proc. uczniów szkół podstawowych i 41 proc. uczniów gimnazjów. Z reguły odsetek ten jest wyższy w przypadku dziewczynek – mówi prof. Jadwiga Charzewska, ekspert IŻŻ specjalizujący się w dziedzinie epidemiologii.
Z badań IŻŻ wiadomo również, że od 24 do 50 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w Polsce nie je codziennie drugich śniadań.
Warto wspomnieć też o ciekawych wynikach badań dzieci i młodzieży z Warszawy, z których wynika, że na przestrzeni ostatnich 35 lat jakość spożywanych pierwszych śniadań uległa poprawie, choć w tym samym czasie jakość drugich śniadań niestety uległa znacznemu pogorszeniu. Z pewnością ma to związek ze zmianami rynkowymi, jakie dokonały się w Polsce w po 1989 r., które odcisnęły swoje piętno również na nawykach żywieniowych (pojawienie się na rynku dużej ilości tzw. żywności śmieciowej, agresywna reklama słodyczy, przekąsek, słodzonych napojów itd).
Eksperci IŻŻ podpowiadają, że jeśli dziecko spędza w szkole do 6 godzin dziennie, to musi ono zjeść co najmniej jeden posiłek, a jeśli uczy się dłużej niż 6 godzin dziennie, to powinno zjeść co najmniej 2 posiłki, aby uzyskać właściwy poziom energii, koncentracji i zdobyć chęć do nauki.
Marta Kulesza
Ps. Kliknij w zdjęcie, aby obejrzeć je w całości :)
