Wycieczka do Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie
7 listopada 2017 r. odbyła się wycieczka kl. II TŻ, III TŻ, IV TŻA, IV TŻB ZS im. B. Prusa w Pułtusku do Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. dr. med. Aleksandra Szczygła w Warszawie.
Pani mgr inż. Joanna Jaczewska – Schuetz i pani mgr inż. Anna Taroszewska zapoznały nas z pracą instytutu i wygłosiły prelekcję nt. racjonalnego żywienia i nowej piramidy żywieniowej.
Dowiedzieliśmy się, że IŻiŻ jest instytutem badawczym. Prowadzi badania naukowe, które są publikowane w różnych czasopismach. IŻiŻ zajmuje się:
- czynnikami ryzyka otyłości i innych chorób dietozależnych, prewencją i leczeniem dietetycznym
- epidemiologią żywienia i stanem odżywienia ludności
- wartością odżywczą, jakością i bezpieczeństwem żywności
- poradnictwem dietetycznym
- edukacją żywieniową
Uświadomiono nam, że wśród czynników wpływających na zdrowie najważniejszy jest styl życia, a czynniki genetyczne, opieka zdrowotna i środowisko fizyczne mają jedynie drugorzędne znaczenie. We współczesnym świecie bardzo ważna jest nie tylko długość, ale również i jakość życia. Przypomniano nam:
zasady prawidłowego żywienia „6U” prof. Stanisława Bergera:
1.urozmaicenie (w doborze produktów)
2.umiar (w jedzeniu i piciu)
3.unikanie (nadmiaru cukru, soli, stresu i używek)
4.uregulowanie (czasu i liczby posiłków)
5.uprawianie sportu
6.uśmiechanie się
i najczęstsze błędy żywieniowe, czyli:
- żywienie nadmierne
- żywienie niedoborowe
- żywienie niezbilansowane
- nieodpowiedni styl życia
Autorki najnowszej piramidy żywieniowej zwróciły uwagę na zmiany, które pojawiły się ostatnio. Nie mówi się już o racjonalnym żywieniu i dodatkowo aktywności fizycznej, ale o tym, że podstawą najnowszej piramidy żywienia jest aktywność fizyczna, bez której nie ma mowy o zdrowym stylu życia. Na drugim piętrze piramidy znajdują się warzywa i owoce, a nie jak wcześniej produkty zbożowe – pieczywo, kasze, makarony, płatki zbożowe.
Picie odpowiedniej ilości wody ma również ogromne znaczenie dla naszego zdrowia. Ostatnio wprowadzonym do piramidy elementem jest herbata i kawa spożywana w rozsądnych ilościach. Przypomniano nam również o ograniczaniu tłuszczów, cukru i soli. Najnowsza piramida zdrowego żywienia opracowana przez IŻiŻ w 2016 r. pod kierunkiem prof. M. Jarosza była nam znana, ale interpretowana przez autorki brzmiała bardzo przekonująco.
Mieliśmy możliwość obejrzeć najnowsze „Tabele składu i wartości odżywczej” i „Normy żywienia człowieka”. Przypomniano nam również, że mleko jest niezastąpionym produktem dostarczającym białka i wapnia, ryby morskie powinniśmy spożywać 2 razy w tygodniu, a uczniowie klasy maturalnej nie mogą zapominać o codziennej porcji orzechów włoskich.
Pani mgr inż. Joanna Jaczewska – Schutz i pani Anna Taraszewska w bardzo ciekawej formie przypomniały nam zasady racjonalnego żywienia i najnowszą interpretację piramidy żywieniowej.
Druga prelekcja dotyczyła kofeiny. Przygotowała i przeprowadziła ją dr nauk o zdrowiu pani Regina Wierzejska. Kofeina od lat budzi dyskusję, czy ma pozytywny czy negatywny wpływ na zdrowie. Dowiedzieliśmy się, że najzdrowszą i najsmaczniejszą kawą na świecie jest kawa „LUWAK”. Jest to kawa uzyskiwana z odchodów zwierząt podobnych do łasicy. Cena tej kawy to 1000 euro – ponad 4 tys. złotych. Inną kawą jest napój z odpadów skórki z kawy – Carscara, który przypomina herbatę. W niektórych kawiarniach jest serwowany jako kawa, a w innych jako napój alternatywny. Fusy z kawy są bogate w błonnik i prowadzone są badania naukowe nad ich wykorzystaniem w przemyśle spożywczym. Kofeina jest stosowana w żywności jako:
- aromat, np. w napojach typu cola (150 mg/l)
- substancja o działaniu fizjologicznym np.: w energy drink
1 puszka energy drink – 80 mg kofeiny
1 puszka energy „shot” – 160 mg kofeiny
Europejski Urząd nie wydał pozytywnej opinii co do oświadczenia „napoje gazowane z kofeiną, w tym energy drink wzmacniają wydajność poznawczą”, „tauryna opóźnia zmęczenie lub wzmacnia wydolność fizyczną”. Nowe opakowania nie zawierają oświadczeń zdrowotnych … ale pojawiły się inne, że „produkt doceniają wybitni sportowcy, kierowcy, studenci”.
Tematem trzeciej prelekcji było spotkanie z dietetykiem – panią mgr inż. Magdaleną Siubą, która opowiedziała nam o pracy doradcy żywieniowego i specyfice porad dietetycznych. Dietetyk u swojego pacjenta określa wskaźnik BMI, czyli
masa ciała ( kg )
BMI = -----------------------
[ wzrost ( m) ]²
oraz przeprowadza badania antropologiczne bioelektryczną metodą impedancji BIA. Na podstawie bioimpedancji można określić:
- zawartość w organizmie beztłuszczowej masy ciała i tkanki tłuszczowej
- całkowitą ilość wody
- otyłość > 33% tłuszczu w ciele (kobiety)
> 25% tłuszczu w ciele (mężczyźni)
Prawidłowa masa ciała 20 – 30% kobiety
12 – 20% mężczyźni
Pani dietetyk udzieliła porad chętnym uczniom i wykonała pomiary składu ciała przy użyciu wagi „Tanita”. Można było zważyć się na wadze „Tanita” i uzyskać poradę dietetyczną. Wydruk pozwalał nam odczytać:
- BMI
- PPM
- % tłuszczu
- masę beztłuszczową
- wodę
- normę tłuszczu
Kolejną atrakcją była pogadanka pt. „Czytamy etykiety”, czyli analiza składu chemicznego i wartości odżywczej wybranych produktów. Dowiedzieliśmy się, że nie każde musli jest zdrowe i zawiera syrop glukozowo–fruktozowy oraz, że źródlana woda truskawkowa to napój, a nie woda źródlana. Im bardziej skomplikowany jest skład chemiczny i wartość odżywcza produktu, tym jest on bardziej przetworzony. Dlatego należy wybierać produkty zawierające niewielką ilość składników.
Wszystkie zajęcia w IŻiŻ były prowadzone w sposób bardzo ciekawy i przystępny dla młodzieży. Panie prelegentki znakomicie nawiązały kontakt z naszymi uczniami. Pojawiło się bardzo dużo pytań, na które uzyskaliśmy wnikliwe odpowiedzi. A na koniec – niespodzianka: torby z logo IŻiŻ. Młodzież była zachwycona! Bogatsi w wiedzę z zakresu racjonalnego żywienia staramy się być jej ambasadorami w naszym środowisku.
W wycieczce uczestniczyły klasy II, III, IV A i IV B o profilu technik żywienia i usług gastronomicznych ZS im. B. Prusa w Pułtusku pod opieką nauczycielek przedmiotów gastronomicznych: dyrektor p. Anny Balcerowskiej, wychowawczyni kl. IV TŻA Barbary Grąbczewskiej oraz p. Lidii Przybysz.
Barbara Grąbczewska
|